Czym jest sotalol i jakie są wskazania do jego stosowania?
Sotalol (chlorowodorek sotalolu) to lek należący do grupy niewybiórczych beta-adrenolityków, którego działanie polega na blokowaniu receptorów beta 1 i beta 2. Są to receptory pobudzane w warunkach fizjologicznych przez uwalnianą po aktywacji współczulnego układu nerwowego adrenalinę lub noradrenalinę. Farmakologiczne zablokowanie receptorów beta uniemożliwia ich pobudzenie, a przez to ogranicza skutki działania adrenaliny czy noradrenaliny na tkanki docelowe posiadające receptory beta (m.in. w sercu, naczyniach krwionośnych czy oskrzelach). Działanie beta-adrenolityków prowadzi do zmniejszenia częstotliwości rytmu serca i siły jego skurczu oraz do obniżenia podwyższonego ciśnienia tętniczego. Lek ma działanie przeciwarytmiczne, związane z hamującym wpływem na przewodzenie w sercu (dokładniej z wydłużaniem czasu trwania potencjału czynnościowego). Sotalol ze względu na wydłużanie czasu trwania potencjału czynnościowego należy do III klasy leków przeciwarytmicznych. Spowalnia on przyspieszoną pracę serca oraz zmniejsza zapotrzebowanie na tlen.
Kiedy stosowany jest sotalol?
Sotalol stosowany jest przy:
– zagrażających życiu komorowych zaburzeniach rytmu serca;
-nadkomorowych zaburzeniach rytmu serca jak migotanie i trzepotanie przedsionków, częstoskurcz nadkomorowy, częstoskurcz śród węzłowy i okołowęzłowy;
-zaburzeniach rytmu serca w przebiegu zespołu Wolffa-Parkinsona-White’a (błędne rozchodzenie impulsów w sercu).
Jak dawkować sotalol?
Przyjmowana dawka sotalolu jest zależna od jednostki chorobowej, wieku, masy ciała i chorób towarzyszących. Dostosowywana jest ona indywidualnie do pacjenta przez lekarza prowadzącego. Leczenie należy rozpocząć od małej dawki i zwiększać ją stopniowo aż do uzyskania oczekiwanego efektu terapeutycznego. Stosuje się od 80 do 640 mg sotalolu na dobę. Najlepiej, aby lek był zażywany około godzinę przed posiłkiem i popijany odpowiednią ilością wody.
Posiłki mleczne zmniejszają wchłanianie leku, a więc należy ich unikać. U pacjentów chorujących na niewydolność nerek dawka powinna być odpowiednio zmodyfikowana. Leczenia sotalolem nie należy przerywać w sposób nagły, jego nagłe odstawienie może ujawnić utajoną niewydolność naczyń wieńcowych, może dojść do niedociśnienia tętniczego, zaburzeń rytmu serca, a nawet zawału.
Przeciwwskazania do stosowania sotalolu
-nadwrażliwość na sotalol;
-nieleczony guz chromochłonny nadnerczy;
-zaburzenia rytmu serca typu torsade de pointes;
-niedociśnienie;
-astma oskrzelowa;
-zespół chorego węzła zatokowego;
-bradykardia;
-wrodzone lub nabyte wydłużenie odstępu QT;
-zaburzenia krążenia obwodowego.
Bardzo ważne jest, aby przeprowadzony został szczegółowy wywiad z pacjentem (stosowane leki, choroby towarzyszące) przed przepisaniem sotalolu. Osoba rozpoczynająca jego przyjmowanie musi być regularnie monitorowana.
Jakie skutki uboczne mogą wystąpić podczas stosowania sotalolu?
-arytmia;
-astenia;
-biegunka;
-bóle i zawroty głowy;
-ból w klatce piersiowej;
-depresja;
-duszność;
-kołatanie serca
-nudności;
-omdlenia;
-uczucie zmęczenia;
-bradykardia.
Sotalol w migotaniu przedsionków
Próby oceny skuteczności sotalolu jako leku antyarytmicznego u pacjentów z migotaniem przedsionków podejmowano w wielu pracach. W badaniu Reimolda porównano działanie propafenonu oraz sotalolu u chorych z nawracającymi epizodami migotania przedsionków. Okazało się, że oba leki wykazywały podobną skuteczność w konwersji migotania przedsionków. Sotalol pomimo zaliczania go do grupy starszych leków antyarytmicznych, wykazuje zadowalająca skuteczność w konwersji AF (migotania przedsionków) do rytmu zatokowego. Należy jednak pamiętać o znaczącym działaniu proarytmicznym, zwłaszcza o ryzyku arytmii komorowej typu torsade de pointes. Według zaleceń ESC sotalol jest zalecany do leczenia napadowego migotania przedsionków, jednak jego skuteczność w przywracaniu rytmu zatokowego określana jest jako niższa w porównaniu do amiodaronu i flekainidu (leki antyarytmiczne).